باید ها و نباید های نمودار دایره ای

زمان تقریبی مطالعه این مطلب: 10 دقیقه

سطح: متوسط

نمودار های دایره ای عضوی جدایی ناپذیر از داشبورد ها و گزارشات بصری (بخصوص در اکسل) هستند. آن ها را در روزنامه ها، گزارش های تجاری، داشبورد ها و بسیاری جاهای دیگر می بینید. ولی افراد کمی هستند که واقعا درک درستی از این نوع نمودار داشته باشند و بدانند کجا باید از آن استفاده کرد. بویژه اینکه گروه بندی های بسیار زیادی در این نمودار استفاده می شود از اشتباهات پر تکرار است و باید بدانیم تکه های (Slice) روی نمودار دایره ای برای ارائه بهتر اطلاعات و ساده کردن نمایش استفاده می شود و نباید کار را بر خلاف هدف اصلی گزارش ها، پیچیده کند.

نمودار دایره ای یکی از Fact های کسب و کار را نمایش می دهد. این یک دایره است که چند نوع مختلف از یک موضوع را مصور سازی می کند. این انواع مختلف از یک موضوع در قالب تکه های نمودار (Slice) نمایش داده می شوند. تمام تکه های یک گروه یا موضوع خاص را کنار هم قرار می دهیم و یک نمودار دایره ای بوجود می آوریم.

برای توضیح بهتر جملات فوق، موضوع را نظر مشتریان در خصوص ارسال محصولات در نظر بگیرید و تکه های نمودار را هم همانطور که میبینید سه نوع خنثی، مخالف و موافق در نظر بگیرید.

در حقیقت نمودار دایره کمک می کند رابطه بین سایز تکه های مختلف را نسبت به همدیگر و نسبت به کل به خوبی نمایش دهیم.

نکته: اگر مجموع مقادیر تکه های روی نمودار دایره ای بی معنی باشد نباید از این نوع نمودار استفاده کرد.

اگر تعداد تکه های روی نمودار دایره ای بیش از حد معقول باشند (حد معقول را باید خودتان بر اساس تعداد تکه ها و سایز آن ها و صفحه نمایشی که برای ارائه گزارش یا داشبورد خود خواهید داشت تشخیص دهید.) فقط یک راه برای بهبود نمایش آن وجود دارد و آن استفاده از تکه ای به نام “سایر” روی نمودار است.

به نمونه زیر توجه کنید، با توجه به بیش از حد بودن تعداد تکه های نمودار نه کاربران درک خوبی از آن خواهند داشت و نه کار اصولی و صحیحی انجام شده است.

تنها راهی که برای اصلاح نمایش فوق وجود دارد استفاده از تکه ای به نام “سایر” و نمایش مجموع بخشی از تکه ها بطور مجزا در آن بصورت یک نمودار دایره ای دیگر خواهد بود. در حقیقت از یک نمودار Pie of Pie میتوانید استفاده کنید. در غیر اینصورت باید از انواع نمودار دیگر از جمله نمودار های ستونی استفاده کنید.

تکه های روی نمودار دایره ای باید دو به دو ناسازگار و بدون هم پوشانی باشند. ضمنا اگر برچسب های (Data Label) تکه ها بصورت درصدی هستند  حتما باید مجموع آن ها صد باشد.

اشتباهات رایج در نمودار دایره ای

استفاده از جلوه های ویژه رنگی روی تکه های نمودار باعث کاهش خوانایی نمودار خواهد شد.

تعدد تکه ها روی نمودار مشکل ساز می شود و نمی توانید به خوبی از نمودار دایره ای برای نمایش اطلاعات استفاده کنید و به هدف نمی رسید. بسیار مواقع این موضوع اثر منفی نیز خواهد گذاشت و شما را غیر حرفه ای و یا بی سلیقه جلوه خواهد داد! از این دست اشتباهات را به وفور می توانید در اینترنت ببینید:

چه زمانی از نمودار دایره ای استفاده کنیم؟

آیا مجموع مقادیر تکه های نمودار در کل معنی خاصی دارند؟ اگر چنین نیست از نوع دیگری از نمودارها استفاده کنید.

آیا تکه های نمودار دو به دو غیر مرتبط هستند؟ اگر بین آن ها اشتراک و همپوشانی مفهومی و داده ای وجود دارد از نمودارهای دیگری استفاده کنید.

آیا نیاز است که هر تکه از نمودار دایره ای را با تکه ی دیگر مقایسه کنید؟ اگر چنین است نباید از نمودار دایره ای استفاده کنید. اگر نیاز بود تا تکه های روی نمودار دایره ای را با کل مقایسه کنید از نمودار دایره می توان بهترین استفاده را کرد.

چه تعداد تکه دارید؟ اگر تکه های نمودار دایره ای از 5 عدد فراتر رفت بهتر است از نمودار دیگری برای نمایش این حالت استفاده کنید.

شاید باورتان نشود ولی نمودار دایره ای باید آخرین انتخاب شما باشد. تا جای ممکن سعی کنید از آن استفاده نکنید.

جایگزین های پیشنهادی برای نمودار دایره ای

نمودار کیک مربعی

نمودار Waffle

احترام به نمودار دایره ای

نمودار دایره ای اگر در شرایط صحیحی خودش استفاده شود یک نمودار قابل درک، آشنا و خوانا خواهد بود. مراقب باشید به آن تکه های سربار تحمیل نکنید و از آن برای نمایش چیزی که برای آن ساخته نشده استفاده نکنید.

از طریق قسمت نظرات در پایین این صفحه ما را در بهبود این مطلب یاری کنید.